W erze konsumpcjonizmu wydaje się to być niemożliwe. Zewsząd jesteśmy atakowani reklamami atrakcyjnych cenowo towarów. Spiralę kupowania nakręcają także social-media, proponując nam kolejne nowości. Czy można wyrwać się z sideł nadmiernych zakupów i być świadomym konsumentem?
Każdy z nas zna to uczucie, gdy przeglądając półki sklepowe w poszukiwaniu potrzebnego produktu ulegamy pokusie sięgnięcia po kolejny artykuł. Jednak 25 listopada możemy zrobić wyjątek i powstrzymać się od szału zakupów, obchodząc Międzynarodowy Dzień Bez Kupowania. Jest on rezultatem częstych działań ruchu alterglobalistycznego i został ustanowiony jako symbol powstrzymania się od konsumpcjonizmu. Zamiast tego proponuje się uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych, aktywny wypoczynek czy też spędzanie czasu z bliskimi.
Przeczytaj także: Spotkanie z People Can Fly w towarzystwie wirtualnej rzeczywistości
Zakupoholizm a konsumpcjonizm
Skupmy się w pierwszej kolejności na pojęciu konsumpcjonizmu. Postawa ta charakteryzuje się nadmiernym skupieniem na posiadaniu dóbr materialnych. Wynika to z ciągłej walki o wzbogacanie się i poprawę swego statusu społecznego. Owe potrzeby stają się jednymi z najważniejszych w życiu człowieka, spychając na dalszy plan pozostałe wartości. Dodatkowo charakterystycznym jest fakt nabywania dóbr w rzeczywistości nam niepotrzebnych – kupujemy tylko po to by poczuć się lepiej przez to, że coś posiadamy.
Zakupoholizm / grafika: Katarzyna Dudzińska
Przejdźmy zatem do zakupoholizmu, który jest formą uzależnienia. Za rozwój tego zaburzenia odpowiadają czynniki psychologiczne, społeczne, kulturowe i biologiczne, a u osób uzależnionych stwierdza się niedostateczny poziom serotoniny i dopaminy. Zakupy stymulują układ nagrody w mózgu i właśnie w ten sposób osoba uzależniona dostarcza sobie natychmiastowej przyjemności. Zakupoholicy mają trudność w radzeniu sobie ze stresem i wewnętrznym napięciem.
Charakteryzuje ich także obniżona samoocena i poczucie niedowartościowania. Czynnikiem różnicującym zakupoholizm od dysfunkcyjnego kupowania, jest występowanie kompulsji i przymusu nabywania w przypadku tego pierwszego.
Przeczytaj także: O wyzwaniach przed którymi stoi nasza Planeta - Zielony Blog WSIiZ
Jak sobie radzić z nadmiernym kupowaniem?
Oto kilka wskazówek:
- Zastanów się dlaczego kupujesz – znając przyczynę, dużo łatwiej uporasz się z problemem.
-
Pomyśl czemu nie chcesz kupować – dzięki temu znajdziesz motywację do zmiany.
- Zrób listę rzeczy, które niepotrzebnie kupujesz – będziesz wiedzieć czego nie kupować.
-
Znajdź coś, czym zastąpisz zbędne zakupy – może to być jakieś hobby.
-
Przestań obserwować social-media kupujących – media społecznościowe mają na nas duży wpływ.
-
Poszukaj „niekupujących” – Matt D'Avella, Kristen Leo, Jenny Mustard-to kanały na YouTube.
-
Idąc na zakupy zrób listę potrzebnych rzeczy – i miej ją zawsze przy sobie.
- Zasada następnego dnia – odłóż upatrzony artykuł na półkę i wróć po niego następnego dnia.
- Zasada 30 dni – gdy zdecydujesz, że czegoś potrzebujesz, daj sobie czas do namysłu.
- Odkładaj osobno pieniądze na zakupy – stosik pieniędzy urośnie wraz z twoją motywacją :).
- Zastanów się czy kupowany towar jest lepszy od obecnie posiadanego.
Poznaj więcej tematów związanych z Zrównoważonym Rozwojem przejdź tutaj.
