Co roku bociany kierowane instynktem i zmieniającą się pogodą, wybierają się w długą podróż. Ale tak właściwie dlaczego ptaki migrują?
Jest to bardzo ważne i podstawowe pytanie, a odpowiedź jest bardzo prosta. Jednym z powodów jest brak pożywienia, zimą zwierzęta mają duży problem ze znalezieniem jakiekolwiek jedzenia – owadów i nasion - z powodu śniegu czy temperatury. To samo wiąże się w przypadku komfortu życia, bowiem niektóre mniejsze ptaki mogły by nie przeżyć skrajnie zimnych temperatur. Innym powodem mogą być lepsze warunki do lęgów - mniej drapieżników i dłuższe dni.
Bociany migrują z krajów europejskich do afrykańskich, pokonując tym samym tysiące kilometrów by przeżyć zimę. Po wszystkim wracają do swoich gniazd by wychować młode, a nam na dobre przynieść wiosnę
Młode ptaki często tą podróż pierwszy raz w życiu, muszą odbyć bez rodziców, kierując się tylko instynktem. Dorosłe ptaki za to korzystają dodatkowo z mapy gwiazd, pola magnetycznego ziemi, a także pamięci geograficznej.
Kiedy, jak i gdzie?
Migracja bocianów odbywa się jesienią – od sierpnia do września – wtedy też odlatują do Afryki. Natomiast powrót do Europy następuje wiosną – od marca do kwietnia.
Ci długonodzy wędrowcy dzielą się na dwie główne populacje migracyjne (zależne od wybranego przez nich szlaku):
- Szlak wschodni – wybierany przez większość bocianów z Polski:
Trasa ( w przypadku naszych ojczystych bocianów) rozpoczyna się w Polsce po czym kolejno przez: Bałkany, Turcje, Bliski Wschód, Dolinę Nilu, Sudan, Czad, Tanzanie i kończąc na południu lub wschodzie Afryki. Całość wynosi do 10 000 km w jedną stronę.
- Szlak zachodni:
Trasa rozpoczyna się w Niemczech po czym kolejno: Hiszpania, Gibraltar, Maroko, Sahara, Sahel, kończąc na zachodzie Afryki.
Zagrożenia
Niestety ale nasi pierzaści przyjaciele na swojej drodze spotykają wiele przeszkód. Niektóre spowodowane przez człowieka np. kolizje z liniami elektrycznymi czy nawet polowania. Poza tym boćki doświadczają osłabienia czy wycieńczenia. Na tą długą podróż wpływa też zmiana klimatu i utrata siedlisk. Wszystkie te czynniki są niebezpieczne i powodują że wiele z tych pięknych sworzeń już nigdy nie doleci do celu…
Przeczytaj również: Czy na końcu czeka garniec złota? - Czyli kilka słów o tęczy
Inni wędrowcy
Jednak nie tylko ptasi listonosze migrują. Wiele innych gatunków też wybiera ten sposób na przetrwanie zimy. Takimi ptakami są między innymi:
- Symbol wiosny – Jaskółka dymówka – która w grupkach pokonuje od 6 000 do 10 000 km z Europy do Afryki, a czasem nawet Azji Południowej.
- Żuraw zwyczajny, jesienią zbiera się w duże stada po czym wylatuje z Europy i Skandynawii by przezimować w Hiszpani, Afryce Północnej czy Etiopii. Pokonując tym samym do 5 000 km.
- Jerzyk zwyczajny, pokonuje ok 9 000 km. Swoją podróż rozpoczyna w Europie, a kończy w Południowej Afryce. Jerzyki w locie potrafią spać i jeść, co na pewno przyśpiesza i ułatwia tą i tak już wymagającą wycieczkę.
- Rybitwa popielata, która jest rekordzistą w przypadku migracji. Pokonując trasę do 40 000 km – jest to najdłuższa wędrówka. Swoją podróż zaczyna w Arktyce, Islandii czy Skandynawii, a kończy na Antarktydzie czy w okolicach Oceanu Południowego.
Migracja bocianów jest naturalnym zjawiskiem, odbywającym się niezmiennie co roku. Bywa bardzo niebezpieczna dla ptaków i wiele z nich niestety nie wróci już na nasze rodzime ziemie. Ale dla nas może być fascynująca i piękna. Więc jeśli jesteś zapalonym ornitologiem lub po prostu chcesz je bliżej poobserwować jest na to szansa bo wiele bocianów wraca w to samo gniazdo, by tam znowu wychować swoje młode. Do niektórych bocianów przyczepia się nadajniki GPS, co pozwala na śledzenie ich podróży w czasie rzeczywistym. Wiele z nich ma nawet własne profile w mediach – co czyni ich niemal influencami.